slaaptips voor je baby

Wanneer mensen spreken over “slapen als een baby” klinkt dit hemels. Maar voor vele gezinnen met baby’s en jonge kinderen is niets minder waar. Een goed nacht is eerder een “ver van hun bed”- show…
Hier volgen alvast enkele tips om de slaap van je baby een duwtje in de rug te geven!

slaapsignalen

Eén van de eerste belangrijke onderdelen in het slapengaan is het herkennen van de slaapsignalen van je baby of kind. Gemakkelijker gezegd dan gedaan! Niet elk kind vertoont dezelfde signalen. Soms zijn de beginsignalen heel subtiel waardoor je ze gemakkelijk mist. Als steuntje vind je hier reeds enkele tekenen die je mogelijks kan terugvinden in je kleine kapoen. Vaak komen deze slaapsignalen ook in deze volgorde voor.

Moeilijk de aandacht vasthouden en wegkijken
Wrijven in de oogjes
Geeuwen
Duim in de mond / zuigen op handjes - tutje
Drukker worden, willen knuffelen en bij je zitten
Hangerig worden
Jengelen en zeuren
Voluit huilen

Wat is nu het juiste moment om de baby in bed te leggen?
Dit is de hamvraag natuurlijk. Over een ding zijn alle slaapcoaches en –artsen het eens: Eens de baby aan het huilen gaat is de kans groot dat hij over zijn vermoeidheid heen gaat en in de fase van oververmoeidheid komt. Dit houdt in dat je de slaaptrein net gemist hebt. Het is dus aan te raden om vroeger te starten met de bedtijdroutine. Wanneer jouw baby of kind naar bed gaat in de fase van het gapen en wrijven in de ogen, ben je zeker dat je lekker op tijd op het perron staat te wachten tot de slaaptrein er is. Zo mis je hem niet!

wakkertijden

Velen hebben er nog nooit gehoord, de wakkertijden. Dit is de tijd dat je baby of kind goed en alert kan wakker zijn tussen twee dutjes. Dit is voor elke leeftijd natuurlijk een beetje verschillend. Hoe ouder je kleintje wordt hoe langer zijn wakkere periodes zullen zijn.

Hieronder vind je een overzichtje van de wakkertijden per leeftijd.

Leeftijd baby	wakkertijd	Aantal slaapjes	totale slaapuren	Slaap 's nachts
0 - 2 weken	45 min	Af en aan	16 - 20 uur	10 uur
2 - 6 weken	60 min	4 - 8 slaapjes	14 - 16 uur	10 uur
6 - 12 weken	60 - 90 min	4 - 6 slaapjes	14 - 16 uur	10 uur
3 - 6 maand	90 min	3 - 4 slaapjes	14 - 15 uur	11 uur
6 - 8 maand	90 - 180 min	3 slaapjes	14 - 15 uur	11 uur
8 - 12 maand	120 - 180 - 240 min	2 slaapjes	14 - 15 uur	11 uur
	2 - 3 - 4 ritme

slaapomgeving

Net zo belangrijk als de slaapsignalen en de wakkertijden is de omgeving waarin jouw kleintje slaapt. Deze omgeving hoort niet alleen veilig te zijn maar ook gezellig. Een naakte matras, zonder dekentje vindt een jong kind helemaal niet fijn. Een te kale omgeving creëert niet de sfeer van veiligheid en geborgenheid die baby’s nodig hebben om goed te kunnen slapen.

Hoe ziet zo’n veilige maar gezellige omgeving er dan uit?
Alles start met de juiste materialen! Een veilig ademend matras bijvoorbeeld. (Zoals Aerosleep of ABZ) Zorg ervoor dat het matras perfect passend is voor het bedje zodra er geen holle ruimtes ontstaan tussen de bedrand en het matras. Wanneer we spreken over een deken voor het bed wordt beste, onder de leeftijd van 1 jaar, geen dons- of veren deken gebruikt. Wat wel erg geschikt is zijn katoenen, bamboe of tencel dekens (Zoals….). Ook niet weg te denken uit een babywieg of –bedje is een positioneringskussen. Door de houding die de baby van nature aanneemt is rugligging of zijligging zonder enige vorm van steun niet aangenaam voor de baby. Extra ondersteuning is dus zeker aan te raden (Zoals Babymoov kussen). Vaak is een baby bed voor onze kleine kapoenen echt te groot om zich veilig in te voelen. Dan is een slaapnestje zeker een goede oplossing (Zoals Dockatot).

Slaapzak of inbakerdoek?
Als we het dan toch hebben over het veilig en gezellig slapen komt als snel de vraag: “gebruik je best een slaapzak of een inbakerdoek?”. Als slaapcoach raad ik altijd aan om tot 4-6 maand gebruik te maken van een inbakerdoek en nadien over te schakelen naar een slaapzak. Inbakeren helpt je baby door zijn schrikreflex (de plotse beweging met armen en benen die een baby maakt bij het overgaan van lichte naar diepe slaap) heen te slapen. Op deze manier leer je jouw baby een goed slaappatroon aan alvorens hem in een slaapzakje te leggen. Uit onderzoek blijkt dat een baby onder de 3 maand zichzelf niet tot rust kan brengen en hij hierin dus geholpen moet worden. Een van deze hulpmiddelen is inbakeren. Er zijn 101 inbakerslaapzakjes en –doeken op de markt. Voor kleine baby’s is de losse, te vouwen, inbakerdoek aan te raken. Je kan deze het strakst aanspannen en is daarom ook het meest veilig. Een goede inbakerdoek is gemaakt uit katoen of bamboe en heeft een afmeting van min 110x110cm (Zoals Little Dutch). Wanneer we het inbakeren dan gaan afbouwen of afleren zijn bakerslaapzakjes (Zoals Puckababy mini) een handig hulpmiddel. Eens we dan overgaan naar een slaapzakje kies je best een 4- seizoenen slaapzak met de juiste TOG waarden (Zoals Puckababy slaapzak).

bedtijdritueel

Na het creëren van een veilige en gezellige omgeving, rekening houdend met de slaapsignalen en de wakkertijden, is het tijd voor het bedtijdritueel. Het herhalen van dezelfde handelingen voor het slapengaan helpt je baby om goed te slapen. Het helpt je baby ook om ergens anders te slapen, het zorgt ervoor dat de plaats niet bepalend is voor het slagen van de nacht maar wel de aanloop naar de slaap. Zo’n bedtijdritueel is de ideale manier om exclusieve aandacht te geven aan je kleintje. Ideaal gezien duurt zo’n ritueel ± 30min. Het bestaat dan ook uit meer dan alleen je baby naar bed brengen. Een ideaal ritueel bestaat uit een bad moment, al dan niet gevolgd door een korte massage, een avondvoeding, het voorlezen van een verhaaltje en bij de eerste tekenen van vermoeidheid, het neerleggen in het bedje.

slaapassociatie

Wanneer je een goed bedtijdritueel gevonden hebt, creëer je eigenlijk zelf al de slaapassociatie. Slaapassociatie is namelijk “iets” wat je baby linkt aan het slapen. We willen natuurlijk inzetten op een goede associatie tussen onze handelingen en het slapen. Daarom proberen we op de arm nemen, rondwandelen, met de auto gaan rijden, … te vermijden. Dit is niet de ideale associatie die we de baby willen leren om in slaap te vallen. Het lezen van een boekje, inbakeren, een knuffel of tutje, white noise, … daarentegen zijn dan wel goede handelingen of materialen die je de baby kan aanreiken om zelf de slaap te vinden.

rust, regelmaat en consequentie

Het klinkt misschien een beetje vreemd maar met deze drie woorden valt of staat het hele slaapgebeuren. De hersenen van onze baby’s kunnen het eerste levensjaar, en zeker de eerste maanden, nog niet zoveel opnemen als de hersenen van een volwassene. Daarbij zijn baby’s ook continu in ontwikkeling en moeten ze elke dag massa’s aan nieuwe informatie en prikkels leren en verwerken.

Daarom is regelmaat doorheen de dag erg van belang. Een baby of jong kind heeft een houvast nodig. Wanneer je jouw dagelijkse activiteiten in een iets wat vast patroon laat verlopen geeft dit herkenning voor je kleine kapoen en herkenning geeft houvast en een veilig gevoel. Zonder deze houvast is de baby zijn dag erg chaotisch, wat hem een onveilig en onprettig gevoel geeft. En het is nu net dat gevoel dat resulteert in slecht slapen en vaak huilen.

Een pasgeboren baby komt uit een veilige, warme en beschermende cocon. Eens je baby in op onze wondere wereld komt, komen er ontelbare prikkels op hem af. Denk maar aan licht, scherpe geluiden, verschillende geuren en aanrakingen, … Probeer je baby toch een beetje af te schermen van al deze nieuwe indrukken (hou bezoek beperkt, geef je baby niet continu op de arm, ga max 2x/dag op stap, …). Laat je baby langzaam wennen aan zijn leven buiten de buik (knuffelen en huid op huid- contact). Door rust in te lassen, zorg je ervoor dat de baby niet overprikkeld wordt, want ook dit brengt je op het pad van de slapeloze nachten met een huilende baby.

En dan de laatste stap in het slaapproces maar ongetwijfeld de meest belangrijke: consequentie! Houd je aan het ritme of de routine die je hebt ingevoerd. Voorspelbaarheid, herhaling en standvastigheid zijn de sleutel tot een goed ritme.

GESCHREVEN DOOR LISE DULLAERTS: SLAAPCOACH, VROEDVROUW & BABYPLANNER